Netcongestie
We gebruiken steeds meer stroom en we wekken steeds meer elektriciteit zelf op. Dit komt door de overstap van aardgas naar elektriciteit, meer zonnepanelen op daken, de bouw van nieuwe woonwijken en bedrijventerreinen en het gebruik van elektrische auto’s. Ook moet het stroomnet uitgebreid worden, nu nog sneller dan verwacht. Daarnaast gebruiken we meer en vaker stroom op hetzelfde moment. Hierdoor raakt het stroomnet overbelast. Dit heet ‘netcongestie’.
Netbeheerders Tennet en Stedin werken hard om het stroomnet te verbeteren en uit te breiden. Dat is een enorme klus en duurt jaren. In de tussentijd kunt u last krijgen door een vol stroomnet.
Wat is er precies aan de hand?
Het stroomnet is overbelast. Dat wil zeggen dat er niet meer elektriciteit door de stroomkabels en elektriciteitsstations past. Dat maakt nieuwe plannen voor bijvoorbeeld een wijk, een school of bedrijf moeilijk. Iedereen heeft stroom nodig en er is te weinig ruimte op het net.
Het stroomnetwerk kan op 2 manieren te vol raken:
- als iedereen op hetzelfde moment stroom gebruikt
- als we te veel zonne- en windenergie tegelijk opwekken of terugleveren aan het net
Het is erg druk op het stroomnet. Vooral op piekmomenten, tussen 16.00 en 21.00 uur.
Wat gaan we hieraan doen?
Netbeheerders Tennet en Stedin zijn druk bezig om het elektriciteitsnet uit te breiden. Zij bouwen extra hoogspannings- en elektriciteitsstations en leggen kabels. Een enorme klus die jaren duurt. De gemeente helpt de netbeheerders waar mogelijk.
Andere maatregelen zijn bijvoorbeeld:
- Lager vermogen van publieke laadpalen tussen 16.00 en 21.00 uur .
- Aanpassingen in nieuwbouwwoningen, zoals energiegebruik van verschillende gebruikers op elkaar afstemmen, tijdelijk opslaan van energie in batterijen en opslag van warmte.
- Bedrijven worden gevraagd om minder stroom te gebruiken tijdens piekmomenten. Daarvoor krijgen ze een vergoeding van de netbeheerder.
Wat kunt u zelf doen?
Iedereen kan helpen om slimmer met stroom om te gaan. Door bijvoorbeeld te voorkomen dat we allemaal op hetzelfde moment veel stroom verbruiken. Wilt u meehelpen om een vol stroomnet zoveel mogelijk te voorkomen? Bekijk dan deze tips:
- Energie besparen is altijd een goed idee. Kijk hoe op https://www.duurzaambouwloket.nl/bunschoten
- Verbruik zo min mogelijk stroom in de piekuren, tussen 16.00 en 21.00 uur. Zet elektrische apparaten dus overdag of ’s nachts aan. Op de www.eklok.nl van Stedin ziet u op welk moment het druk is op het stroomnet.
- Hebt u zonnepanelen? Probeer de stroom die u opwekt dan meteen te gebruiken. Draai bijvoorbeeld de was overdag of op een zonnig moment.
- Hebt u een elektrische auto? Laad die dan op voor 16.00 uur of na 21.00 uur. Ook als het zonnig weer is en u hebt zonnepanelen is het een goed moment om op te laden.
- Denkt u erover om een warmtepomp te kopen? Een hybride variant belast het stroomnet het minste, omdat die op koude dagen overschakelt op gas van de cv-ketel.
Wie raakt het?
Grootverbruikers van elektriciteit (oftewel een aansluiting van meer dan 3 x 80 ampère, zoals voorkomt bij grootschalige bedrijven en andere grote gebouwen en grote installaties), in de volgende gevallen:
- Als bestaande grootverbruikers meer elektriciteit willen afnemen van het net voor een uitbreiding of een verduurzamingsmaatregel als een warmtepomp of laadpaal.
- Grootschalige installaties van zonne-energie, waarbij grote hoeveelheden elektriciteit wordt terug geleverd op het net.
- Nieuwbouw die een nieuwe grootverbruikersaansluiting op het elektriciteitsnet wil.
Wachtlijst door netcongestie
Bij de bovengenoemde groep geeft de netbeheerder Stedin geen directe aansluiting op het elektriciteitsnet. Er is een wachtlijst. Uitbreidingen van het elektriciteitsnetwerk zijn door de netbeheerder gepland tot en met in ieder geval 2029.
Let op: uw positie op de wachtlijst kan veranderen. Komt uw organisatie in aanmerking voor categorieën 1. Congestieverzachters, 2. Veiligheid of 3. Basisbehoeften? U kunt dan maatschappelijke prioriteit aanvragen.
Neem netcongestie oplossingen mee in het ontwerp!
Flexibel en slim gebruik van elektriciteit is en blijft volgens de netbeheerders de toekomst voor een betaalbaar energiesysteem. Netcongestie oplossingen vragen een andere manier van bouwen om verzekerd te zijn van elektriciteit: net-neutraal en/ of in energiehubs. Het advies is (zo vroeg mogelijk) netcongestie oplossingen mee te nemen in het ontwerp. Dit betekent:
- Zoveel mogelijk energie besparen:
- minder energie verbruiken/ energiezuinige apparaten.
- isoleren en goed ventileren. - Energievraag en -aanbod zoveel mogelijk lokaal in balans en hernieuwbaar:
- lokaal opgewekte zonne-energie direct gebruiken.
- spitsuren mijden (bijv. elektrisch laden en elektrische apparaten aan buiten 16-20 uur).
- lokale energie-uitwisseling (bijv. een energiehub met naastliggende gebouwen).
- opslag van energie en het omzetten van energie (bijv. batterijen, Warmte-Koude-Opslag).
Tip: bekijk ook eens de oplossingen van andere projecten via de onderstaande websitelinks van de provincie!
Stappenplan, financiering en contact
Er zijn verschillende stappenplannen en financieringsvormen voor netcongestie oplossingen beschikbaar. In het kort zien we de volgende stappen en zie hieronder de verwijzingen naar meer informatie en contacten.
- Stap 1: Verken welke financiering en begeleiding/ expertise voor u interessant is;
- Stap 2: Meet uw huidig en toekomstig energieverbruik;
- Stap 3: Verken netcongestie oplossingen (eventueel in samenwerking met buren voor een energiehub);
- Stap 4: Investeer in een nieuw energiesysteem en een passende organisatievorm.
Provincie Utrecht heeft subsidies en stappenplannen voor netcongestie-oplossingen beschikbaar:
Netbeheerder Stedin beschikt over de laatste informatie over het elektriciteitsnetwerk en nieuwe contractvormen voor netcongestie oplossingen:
- Stand van zaken elektriciteitsnetwerk
- Nieuwe contracten over o.a. flexibel elektriciteit verbruiken tegen vergoeding en batterijen
Gemeente Bunschoten heeft duurzaamheidsadviseur bedrijven Gert Hop ingeschakeld, die de wensen van bedrijven ophaalt en hen op weg wijst.